II posiedzenie Komitetu Rewitalizacji 2019 (04.03.2019)
Raport z II posiedzenia Komitetu Rewitalizacji z dnia 4.03.2019 r.
Na posiedzeniu obecna była Hanna Gill- Piątek, ekspertka ministerialna. Wiodącym tematem spotkania była rewitalizacja społeczna w kontekście mieszkalnictwa.
Spotkanie rozpoczęło się od krótkiego przedstawienia się członków Komitetu. Następnie ekspertka zreferowała głównie wnioski ze spotkania, które odbyło się z kupcami zrzeszonymi w ramach akcji „Nowe – Stare Miasto”:
· funkcjonowanie menagera starówki – jakie powinien mieć kompetencje i zadania:
- integrowanie różnych środowisk: kupców, właścicieli kamienic, administracji
- powinien mieć wysoko rozwinięte kompetencje miękkie, a także doświadczenie w biznesie i wiedzę o funkcjonowaniu administracji publicznej
Następnie pokrótce omówiono społeczny kontekst procesu rewitalizacji:
· wskaźniki społeczne są najważniejszymi przy wyznaczaniu obszaru rewitalizacji
· rewitalizację przeprowadza się tylko z ludźmi i wśród ludzi
· nowa perspektywa rewitalizacji to koniec przysłowiowych „rynków z fontannami”
· obszar rewitalizacji, mimo znajdowania się w kryzysie, musi posiadać potencjał, a tym potencjałem są właśnie ludzie
· celem rewitalizacji nie jest tworzenie gett społecznych, a asymilacja i zróżnicowanie społeczne
Inwentaryzacja kamienic:
Na obszarze rewitalizacji miasto dysponuje 63 budynkami, które wymagają pilnego remontu. Kamienice podzielone zostaną na dwie części- dla częsci wykonana zostanie pełna dokumentacja techniczna; i pozostałe- dla których zostanie sporządzony zostanie program funkcjonalno – użytkowy (umożlwiający dalszą realizacje w trybie zaprojektuj – wybuduj).
Trzeba podkreślić, że w trakcie remontów kamienic mieszkańcy czasowo zostaną wyprowadzeni, jednak mieszkańcy po przeprowadzonym remoncie, mają prawo wrócić do lokalu, jeśli tylko mają obowiązującą umowę.
Ekspertka opowiedziała o dobrej praktyce współpracy z centrami usług społecznych. Jeśli CIS posiada lub utworzy grupę remontową, to może stanowić pole do współpracy przy remontach kamienic. Sprawdziło się to w przypadku lokalnego TBSu, który zaczął współpracować z grupą remontową CIS. W konsekwencji CIS zaczął się komercjalizować i zarabiać.
W przypadku degradacji centrów miast nie istnieje panaceum, uniwersalna recepta dla wszystkich miast. Przyciągnięcie ludzi z peryferii powrotem do centrum to zadanie złożone, wymagające czasu i cierpliwości. Przekonanie, że wystarczy sprywatyzować cały zasób mieszkaniowy i „samo się stanie” jest błędny. Miasto nie jest od tego, aby konkurować z biznesem - tworzyć swoją ofertę mieszkań na wynajem, etc. Jednak dobrym rozwiązaniem wydaje się być prywatyzacja częściowa – w takim stopniu, aby nie rozpadły się więzi sąsiedzkie, etc.
Według planów zaprezentowanych na poprzednim posiedzeniu przez Mariusza Suchaneckiego, kierownika Biura Gospodarki Lokalowej, miasto ze sprzedaży nieruchomości planuje osiągnąć ponad 7 milionów złotych zysku. Ekspertka postawiła nacisk na apelowanie do władz, aby pieniądze ze sprzedaży nieruchomości były przeznaczane w 80 – 90% na dalsze remonty mieszkań. Pieniądze te mogłyby być wykorzystywane np. jako wkład własny do Banku Gospodarstwa Krajowego na termomodernizację.
Michał Biegajski zaznaczył, że centrum Leszna jest nieatrakcyjne – mieszkania w centrum dużo trudniej sprzedać, ponieważ ze względu na rozproszoną własność, ma się tu dużo mniejszy wpływ na sąsiedztwo. Nie ma tu zarządców mających moc sprawczą. A jeśli nie ma się wpływu na otoczenie, maleje poczucie bezpieczeństwa. Jeśli coś jest wspólne, jest niczyje. Pogląd wygłoszony na poprzednim posiedzeniu, że dobrym trendem jest podział kamienic na te w pełni prywatne i w pełni należące do miasta – porządkowanie własności. Takie rozwiązanie powoduje łatwiejsze zarządzenie nieruchomościami.
Ekspertka podkreślała, że trzeba być cierpliwym w próbach wprowadzania zmian.
Poruszono również problem niszczejących kamienic należących do prywatnych właścicieli. Padła propozycja, aby w umowach kupna nieruchomości należących do miasta znalazły się kary umowne za „opieszałość” (remontową, w wynajmie, etc.). W Niemczech funkcjonuje prawo, w którym właściciel płaci coraz większy podatek od nieruchomości, jeśli budynek niszczeje. Dodatkowo, prawo uniemożliwia spekulowanie na rynku nieruchomości – tam miasto może regulować stawki czynszu nawet w prywatnych nieruchomościach.
Ekspertka podkreśliła, że ważne jest każdorazowo sprawdzić sytuację każdej kamienicy i dostosowywać plan działania indywidualnie.
Poruszono również temat mobilności miejskiej. Na zwiększenie atrakcyjności obszarów rewitalizacji niebagatelny wpływ transport publiczny. Spowolnienie ruchu w centrum, np. poprzez stworzenie tzw. woonerfów, powoduje zwiększenie bezpieczeństwa. Parking buforowy może stanowić dobre rozwiązanie, jednak przykład Gorzowa wskazuje, że stworzenie dużego, darmowego parkingu w bliskiej odległości centrum nie zawsze od razu spełnia swoje przeznaczenie. W przypadku Gorzowa, parking zaczął funkcjonować dopiero w momencie, kiedy restrykcyjnie zmniejszono ilość parkingów w centrum i bardzo ograniczono możliwości wjazdu samochodem. Inną kwestią jest również koszt wybudowania parkingu – w przypadku wielopoziomowego parkingu, inwestycja amortyzuje się 72 lata (na przykładzie Łodzi).
Zauważono również problem, że na dostępnych miejscach parkingowych parkują często właściciele i pracownicy sklepów, a nie potencjalni klienci tychże sklepów.
Na posiedzeniu poruszono także następujące zagadania:
· bilans urbanistyczny – zwarty rozwój miasta jest 3 razy tańszy
· silver economy – potencjał tkwiący w seniorach warto wykorzystać – jeśli w mieście są seniorzy, to do seniorów przyjeżdżają rodziny, rodziny korzystają z usług i handlu i wzmacniają gospodarkę
· godziny otwarcia sklepów w centrum – w jakich godzinach powinny być czynne? Wiele sklepów zamyka sklep o 17. Pomysł: otwieranie sklepów w godzinach 12 – 20?
· Programy „mieszkania dla absolwentów” – jako stymulacja rozwoju centrum
· Ustawa dopłatowa – mieszkanie na start
Zaproponowano również członkom Komitetu udział w wyjeździe studyjnym- II Bałuckim Forum Animatorów Kultury. Chęć wyjazdu wyrazili: Zofia Skrzypczak – Czekajło, Mariusz Musielak, Beata Grzegorzewska.
Ustalono termin kolejnego posiedzenia na 8 kwietnia.