Henryk Żyto

Urodził się 1 listopada 1936 r. w Poniecu. Karierę sportową rozpoczął w 1955 roku. Jest wychowankiem Unii Leszno. Barw macierzystego klubu bronił w latach 1955 – 1963. Zdobył złoty medal drużynowych mistrzostw świata i był indywidualnym mistrzem Polski, pięciokrotnie stawał na podium drużynowych mistrzostw kraju. Zapisał się w historii, jako rekordzista, sześciokrotny zwycięzca Memoriału Alfreda Smoczyka. Za sportowe osiągnięcia został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Henryk Żyto, żużlowiec Unii Leszno, był czołową postacią drużyny w latach 50. i na początku lat 60. W 1961 roku osiągnął swój największy sportowy sukces. Biało – czerwoni na Stadionie Olimpijskim we Wrocławiu zdobyli tytuł drużynowych mistrzów świata. Polacy w pokonanym polu pozostawili faworytów, reprezentacje Szwecji i Anglii. Oprócz Henryka  Żyto po złoty medal DMŚ sięgnęli: Marian Kaiser, Florian Kapała, Mieczysław Poułkard i Stanisław Tkocz.

Żyto jako pierwszy żużlowiec Unii Leszno wystąpił w finale światowym na słynnym stadionie Wembley. Na Wyspy pojechał po naukę, gdyż faworytami walki o medale byli żużlowcy ze Skandynawii, Nowej Zelandii i gospodarze. Zwycięzcą został Szwed Ove Fundin. Żyto zgromadził 4 punkty, zajmując 14 lokatę. Polak dwa lata później był rezerwowym w finale IMŚ. Gospodarzem turnieju ponownie okazał się londyński stadion Wembley. 

Wychowanek Unii Leszno był czołowym polskim żużlowcem. Świetnie jeździł w lidze i w turniejach indywidualnych. Swój krajowy prymat potwierdził w 1963 roku, gdy na torze w Rybniku wywalczył złoty medal indywidualnych mistrzostw Polski. Żyto sięgnął po złoto z kompletem punktów. W pokonanym polu pozostawił m. in. reprezentanta gospodarzy Joachima Maja i  Mariana Kaisera z Wybrzeża Gdańsk. Obaj stanęli na podium obok filigranowego żużlowca z Ponieca. Żyto oprócz tytułu mistrzowskiego posiada również srebrny i brązowy medal IMP. Brązowy krążek zdobył w 1961 roku, natomiast srebro rok później. Oba medale zdobył na torze w Rzeszowie.  

Żyto startował w Unii Leszno przez osiem sezonów. Z Leszna przeniósł się do Wybrzeża Gdańsk. W drużynie z Trójmiasta ścigał się z sukcesami przez 15 sezonów. Posiada w dorobku pięć medali DMP – dwa srebrne (1967, 1978) i trzy brązowe (1958, 1962, 1965). Z powodzeniem występował na torach ligi angielskiej. Na co dzień reprezentował barwy Coventry Bees. Sportowa karierę zakończył w 1980 roku.

Żyto był nie tylko świetnym żużlowcem, ale później również doskonałym trenerem. W 1960 roku w Lesznie wspólnie z trenerem Aleksandrem Zajączkowskim powołali do życia szkółkę żużlową. Żyto pomagał i doradzał młodym adeptom speedwaya. Byli wśród nich m. in. Zdzisław Dobrucki i Zbigniew Jąder. Jako trener pracował w Unii Leszno, Wybrzeżu Gdańsk, Kolejarzu Opole, Sparcie Wrocław. Trenował drużyny klubowe na Węgrzech.

Żyto był ojcem dwóch synów Piotra i Pawła. Piotr został żużlowcem. Po zakończeniu kariery poświęcił się pracy trenerskiej.     

 

Henryk Żyto zmarł 7 marca 2018 r.